شناخت کامل و جامع حقیقت و علوّ شخصیت بی بدیل حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا(س) جز برای آنان که خدا اراده کرده باشد، مقدور نیست چنان که از امام صادق(ع) مرویست که در بیان سبب نامگذاری آن بانوی بزرگ فرمود: « إِنَّمَا سُمِّیَتْ فَاطِمَه لِأَنَّ الْخَلْقَ فُطِمُوا عَنْ مَعْرِفَتِهَا». [تفسیر فرات کوفی، ص 581] اما چشیدن از اقیانوس معرفت آن محبوب پروردگار هستی، به قدر مقدور هر کس، امری شدنی و بایسته است.
از این روی بسیاری از جویندگان، کوشیده اند تا شخصیت ممتاز بانوی بانوان عالم را در آینه تفاسیر و تآویل آیات قرآنی جستجو کنند و بسیاری نیز گوهر تابناک وجودش را از دریای سخنان پدر، شوهر و فرزندان ارجمند و معصومش (علیهم السلام) به تماشا نشسته اند. گروهی نیز او را در میدانهای حماسه و برخی در بیت الاحزانهای مراثی، سراغ گرفته اند و هر یک به قدر همت خویش از کوثر معرفت او لبی تر کرده اند.
نویسنده بر این باور است که راههای پیش گفته اگر چه در جای خود ارجمندند اما یکی از بهترین و برترین راههایی که می تواند گوشه ای از جلال و شکوه حقیقت فاطمی(س) را بر ما آشکار کند و چنان شعاعی از آفتاب که از روزنه پرده بر سایه نشینان بتابد، جلوه ای از جلوات آن بانوی فرشته سیرت را به ما خاک نشینان بنمایاند همانا بررسی و تأمل در سیره و سخنان به جای مانده از آن نور تابنده است.
همگام با رشد و توسعه جوامع انسانی، مسائل تازهای در زندگی انسانها رخ مینماید و بسیاری از موضوعات و مسائل پیشین دستخوش تحول و تغییر میشوند. به تبع این تحولات، علوم مرتبط با آنها نیز از وسعت و دامنه بیشتری برخودار میگردند. همین امر موجب میشود تا لزوم بررسیهای کارشناسی و مراجعه به کارشناسان علوم مختلف و بهره مندی از آگاهی و تجربیات آنان از ضرورتهای انکار ناپذیر روزگار ما محسوب شوند. این ضرورت در حوزه مسائل اجتماعی و اداره حکومتها از اهمیت بالاتری برخوردار است چرا که تصمیمات خودسرانه یا غیر کارشناسی برای مردم یا حکومتها به قیمتهای گزافی تمام میشود. تعیین میزان اعتبار نظرات کارشناسان در تصمیمگیریها خرد و کلان مسائل اجتماعی و اداره حاکمیتها نیز از مسائلی است که پیرامون این ضرورت شکل میگیرد.
این مقاله بر آن است تا جایگاه «نظرات کارشناسان» را در اندیشه و سیره امام باز شناسد.